Celiakia i nietolerancja glutenu - różnice, objawy i diagnostyka.

Zastanawiałaś się pewnie nie raz jak to jest z tym glutenem? Czy faktycznie ma szkodliwe działanie a może to tylko "nowy trend" w żywieniu? Dużo mówi się o produktach bezglutenowych, diety bez glutenu cieszą się coraz większą popularnością zaś w sklepach można zauważyć wzrost produktów z przekreślonym kłosem i napisem "Gluten-free". 

Z reguły gluten sam w sobie nie jest szkodliwy, niestety osoby cierpiące na celiakię lub z nietolerancjami na gluten czy pszenicę muszą szczególnie na niego uważać.  

Czym jest gluten?

Gluten to ogólna nazwa białek roślinnych występujących w zbożach. Charakteryzuje się lepkością oraz elastycznością. To dzięki nim chleby są bardzo miękkie, sprężyste a także pulchne. Poprzez połączenie mąki z wodą wytwarzają się lekko sprężyste glutenowe błony. Zatrzymują w sobie dwutlenek węgla podczas fermentacji co powoduje wyrastanie ciasta a także utrzymanie wilgoci.

Jakie rozróżniamy białka glutenowe?

• w pszenicy występują prolaminy - czyli gluteniny i gliadyny,
• w życie występują sekaliny,
• w jęczmieniu występują hordeiny. 

Jak zatem ma się sprawa ma u osób chorujących na celiakie i z nietolerancjami? 

Najpierw rozróżnijmy od siebie te dwie kwestie.

Celiakia jest to genetyczna choroba autoimmunologiczna, która dotyka około 1% populacji na świecie. W Polsce szacuje się, że na celiakie choruje około 400 tysięcy osób. Mimo tego, że jest to choroba genetyczna może ujawnić się dopiero po 20 roku życia. Niestety pozostaje z chorym na całe życie. Objawia się reakcją układu odpornościowego na spożycie białka glutenu ze zbóż. W efekcie dochodzi do uszkodzenia przede wszystkim jelita cienkiego. O budowie jelita cienkiego pisałam tu. Przyjmowanie glutenu u osób z celiakią będzie powodowało ciągłe stany zapalne w jelicie cienkim, zapalenie błony śluzowej jelita oraz zanik kosmków jelitowych, które są odpowiedzialne za wchłanianie składników odżywczych.  

Nietolerancja glutenu wygląda nieco inaczej niż u osób z celiakią. Układ odpornościowy u osób z celiakią walczy z glutenem tak, jakby był to wirus, dlatego jest tak silna reakcja organizmu. Nietolerancja nie jest alergią. Nietolerancja jest reakcją na spożyty gluten. Objawami mogą być zmiany skórne, bóle brzucha, biegunki czy zmiana nastroju. Po jakimś czasie od odstawienia glutenu i zregenerowaniu jelit, może okazać się, że nadwrażliwość się wycofała. 

Nietolerancja na gluten występuje u osób u których nie stwierdzono celiakii lub alergii na pszenicę jednak występują negatywne objawy po spożyciu glutenu. 

Badania wykazują, że jest o wiele więcej osób z nietolerancją na gluten niż z celiakią a najczęściej nadwrażliwe są kobiety.  

Oprócz celiakii oraz nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten zostaje jeszcze alergia na pszenicę.

Jej objawami są wzdęcia, skurcze żołądka, biegunki, wymioty, zaostrzenie atopowego zapalenia skóry, astma, pokrzywka, obrzęki naczyniowe, nieżyt nosa a także wstrząs anafilaktyczny. U niektórych osób mogą występować objawy alergiczne nawet po wdychaniu pyłu zbożowego. 

Jakie są objawy celiakii?

• problemy z trawieniem: biegunki tłuszczowe lub wodniste, zaparcia, wzdęcia, bóle brzucha, stany zapalne jelit.
• problemy skórne: trądzik, wysypki, egzema, pokrzywka.
• problemy neurologiczne: depresja, niepokój, zmęczenie, problemy z koncentracją, splątanie, mgła mózgowa, zawroty głowy, padaczka, spadek libido, drętwienie palców a także rąk lub nóg. 
• inne problemy: niedobory składników odżywczych w tym żelaza i witaminy B12, osteoporoza, obniżona odporność, bóle głowy, anemia, nawracające afty, utrata masy ciała, bóle stawów (łokci, dłoni, kolan), sztywność mięśni, przewlekły katar, astma, puchnięcie twarzy, problemy z zajściem w ciąże, zaburzenia hormonalne i miesiączkowe a w bardzo poważnych przypadkach może nawet dojść do wstrząsu anafilaktycznego. 

Nie każda osoba będzie miała takie same objawy uczulenia na gluten. U niektórych osób chorujących na celiakię nie występują żadne wyraźne objawy z układu odpornościowego, dlatego często są błędnie zdiagnozowane i pozostają nieleczone latami lub leczone w nieodpowiedni sposób.

Jak zdiagnozować celiakie?

Zalecane są badania serologiczne przeciwciał związanych z tą chorobą, takie jak:

• IgA - całkowity poziom immunoglobulin typu A - badanie wskazujące obecność stanu zapalnego, 
• tTG IgA - przeciwciała przeciwko transglutaminazie tkankowej 

Dodatkowo:

• DGP IgG - przeciwciała przeciwko deaminowanemu peptydowi gliadyny 
• tTG IgG  - przeciwciała przeciwko transglutaminazie tkankowej IgG
• EmA IgG - przeciwciała przeciwko endomysium mięśni gładkich. 

Przed wykonywaniem badań nie powinno się odstawiać produktów glutenowych, by mieć pewność co do wyników. 

Jednak jak podają badania, niektóre osoby chorujące na celiakię nie wytwarzają w ogóle przeciwciał. Dlatego czasem wykrycie alergii na gluten jest utrudnione. W takich przypadkach warto wykonać biopsję jelita cienkiego podczas gastroskopii. 

Warto zwrócić uwagę na fakt, że celiakia często idzie w parze z takimi chorobami jak:

• cukrzyca typu 1
• chorobami autoimmunologicznymi
• choroby tarczycy
• choroby stawów i wątroby
• zespołem Downa
• zespołem Turnera 
• zespołem Williamsa 

Jak leczyć celiakię/nietolerancję glutenu?

Niestety nie ma żadnych leków na alergię/nietolerancję glutenu. Jedynym skutecznym sposobem jest dieta bezglutenowa. 

Efekty odstawienia glutenu zależne są niestety od organizmu. U niektórych osób efekt będzie po paru dniach u innych nawet po około miesiącu. 

Źródła:

https://www.healthline.com/nutrition/what-is-gluten#symptoms

https://www.healthline.com/nutrition/what-is-gluten#bottom-line

https://www.hopkinsmedicine.org/health/wellness-and-prevention/what-is-gluten-and-what-does-it-do

https://www.chop.edu/news/signs-and-symptoms-gluten-sensitivity

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21622-gluten-intolerance

Makroskładniki w diecie - czym są, dzienne zapotrzebowanie i ich źródła. Część 1 - Węglowodany.

Makroskładniki, potocznie mówiąc "makro" są podstawą Twojej codziennej diety. Są to składniki odżywcze, dzięki którym dostarczasz energię swojemu organizmowi. Do makroelementów zaliczamy węglowodany, białka oraz tłuszcze. 

Zapotrzebowanie na nie są sprawą indywidualną dla każdej osoby. Wszystko zależy od tego jaka jest Twoja waga, ile masz lat, czy jesteś zdrowa czy zmagasz się z jakimiś chorobami a nawet to jak spędzasz czas - aktywnie lub nie. 

W pierwszej części omówimy rolę węglowodanów w diecie.

Czym są węglowodany? 

Są to związki organiczne składające się z węgla, wodoru i tlenu, inaczej nazywane cukrami. Zapewniają główne źródło energii oraz umożliwiają organizmowi wykonywanie funkcji takich jak trawienie pokarmu, pompowanie serca czy utrzymywanie temperatury ciała. Węglowodany dzielimy na proste, kolokwialnie nazwane "złe" oraz złożone, czyli "dobre".  

Węglowodany proste ( cukry proste ) - zbudowane są z jednej cząsteczki cukru. Cukry proste są łatwo przyswajalne przez organizm, dlatego produkty zawierające węglowodany proste są wysokokaloryczne. Oznacza to, że są produktami o wysokim ładunku glikemicznym. Mogą doprowadzić do gwałtownego wzrostu stężenia cukru we krwi. Spożywając węglowodany proste odczuwany jest częsty głód ze względu na szybki wzrost a następnie szybki spadek cukru we krwi. Ma to ogromne znaczenie dla osób z insulinoopornością i cukrzycą. 

Do węglowodanów prostych zaliczamy :

• galaktozę
• fruktozę
• glukozę
• ksylozę
• arabinozę
• ksylozę

Węglowodany proste znajdziemy w takich produktach jak:

• pieczywo pszenne
• makaron
• biały ryż
• kasza kuskus
• płatki kukurydziane
• dżemy, konfitury
• cukier
• słodycze
• soki 
• miód
• owoce
• suszone owoce

Zalecane jest by węglowodany proste stanowiły nie więcej niż 10% dziennego zapotrzebowania. 

Węglowodany złożone ( cukry złożone ) - składają się z wielu cząsteczek cukrów prostych, są to produkty o niskim indeksie glikemicznym. Należą do węglowodanów trudniej przyswajalnych. Organizm potrzebuje więcej czasu na ich strawienie dzięki czemu glukoza wzrasta oraz obniża się w powolnym tempie. Cukry złożone są bardzo ważne w przypadku osób chorujących na cukrzycę typu 2, zapewniają im odpowiedni poziom cukry we krwi. 

Węglowodany złożone składają się z :

dwucukrów:

• laktozy
• maltozy
• sacharozy
• celobiozy
• rutynozy

oraz wielocukrów: 

• skrobi
• inuliny
• celulozy
• glikogenu
• pektyny
• maltodekstryny

Źródła węglowodanów złożonych:

• ciemne, razowe pieczywo
• grube kasze typu gryczana, bulgur, pęczak
• ryż basmati, brązowy, dziki
• produkty pełnoziarniste
• otręby
• owsianka
• warzywa

Węglowodany złożone zawierają w sobie błonnik, który nie jest trawiony przez jelita natomiast mają zbawienny wpływ na bakterie jelitowe. O błonniku wspominałam też w tym poście. 

Produkty pełnoziarniste posiadają więcej wartości odżywczych w porównaniu do produktów oczyszczonych. Biała mąka czy biały ryż pozbawione są błonnika, witamin oraz składników mineralnych. 

Węglowodany powinny stanowić około 50-60% dziennego zapotrzebowania. 

Korzystnie byłoby wybierać w większości węglowodany złożone, które zapewnią nam sytość po posiłku, dostarczą dzienną dawkę witamin oraz pozytywnie wpłyną na jelita. 

Co się zatem stanie gdy zaburzysz odpowiednią podaż węglowodanów w codziennej diecie? 

Gdy ograniczysz jedzenie nie zaczniesz magicznie gubić wagę. Wręcz odwrotnie - wprowadzisz swój organizm w stan alarmowy. Oznacza to zwolnienie metabolizmu. Będziesz odczuwać nadmierne zmęczenie i senność. Organizm będzie magazynował energię na ważne funkcje życiowe takie jak oddychanie, bicie serca czy praca mózgu. Węglowodany są jedynym źródłem energii dla mózgu. 

 

Przy diecie niskokalorycznej nasz organizm potrafi odłączyć funkcję menstruacyjną. Przy dłuższym stosowaniu diety niskowęglowodanowej jest możliwość utraty miesiączki a to prowadzi do bezpłodności. Wychodzenie z takiego stanu i doprowadzenie do równowagi może zająć nawet kilka lat. 

Gdy nie dostarczamy sobie w ciągu dnia odpowiedniej dawki energii w postaci pożywienia podnosi się poziom hormonu kortyzolu we krwi a także hormony głodu czyli leptyna i grelina. Będziesz ciągle odczuwała głód, dodatkowo to może doprowadzić do zbyt niskiego poziomu glukozy czyli hipoglikemii.

Kolejnym skutkiem obniżenia węglowodanów w diecie jest pogorszenie pracy tarczycy. Niestety nie dostarczając odpowiedniej dawki kalorii, organizm nie ma substancji odżywczych do wytwarzania ciepła. Odczuwane jest ciągłe zimno. Niska podaż węglowodanów w diecie osoby chorującej na niedoczynność tarczycy powoduje obniżenie poziomu trójjodotyroniny T3. 

Głodówki czy diety niskokaloryczne nie pomogą spalić tkanki tłuszczowej. Zbyt mało węglowodanów w diecie powoduję wytwarzanie ciał ketonowych a to oznacza zakwaszanie organizmu.  

Co w przypadku gdy spożywany jest nadmiar makroskładników? 

Ćwicząc na siłowni nawet 5 razy w tygodniu do tego treningi cardio bez odpowiedniej diety będzie Cię bezskuteczne. Przy nadmiarze węglowodanów w diecie trzustka zacznie je magazynować w komórkach jako glikogen. Następnie resztę węglowodanów przejmuje wątroba i zaczyna przetwarzać je w tłuszcz. W taki sposób powstaje przysłowiowa oponka na brzuchu. 

 

Niestety taka dieta będzie się także przyczyniać do chorób i nie mam na myśli jedynie nadwagę. Zwiększa się ryzyko chorób takich jak insulinooporność, cukrzyca, nowotwory, choroby serca, podwyższony cholesterol.  

Jak widzisz, nie można całkowicie ograniczyć spożywanie węglowodanów ponieważ przynoszą ogrom korzyści. Z drugiej strony warto mieć na nie oko i nie spożywać w większej ilości. 

Zachęcam Cię do tego byś wybierała jednak te "dobre" węglowodany. 

Tylko zbilansowana dieta złożona z odpowiednio dobranych makroskładników zapewni Ci zdrowie, sylwetkę o jakiej marzysz i zapas siły do działania. 

Pomysł na praktyczny prezent dla Babci i Dziadka - zadbaj o ich zdrowie.

21 i 22 stycznia przypada wyjątkowe święto jakim jest Dzień Babci i Dzień Dziadka. 

Skąd wywodzi się to święto? 

W Polsce dzień Babci został zapoczątkowany dzięki gazecie "Kobieta i życie" w 1964 roku. 

21 stycznia 1965 roku, słynna aktorka p. Mieczysława Ćwiklińska zagrała rolę babci w sztuce pod tytułem "Drzewa umierają stojąc". Po premierze spektaklu, dziennikarz "Expresu Poznańskiego" chcąc uczcić 85-lecie seniorki, postanowił wręczyć jej kwiaty oraz tort z piękną dedykacją "Dla Babci". 

Od tamtej pory rozpowszechniano tę tradycję a 21 stycznia 1966 roku oficjalnie ustanowiono ogólnopolskim Dniem Babci. 

Z kolei nasi dziadkowie musieli poczekać na swoje święto aż do 1978 roku. Początkowo pomysł był by świętować Dzień Dziadka w dzień urodzin Mieczysława Fogga ( swoją drogą lubię jego piosenki 🙂) czyli 30 maja. Ostatecznie nie chciano rozdzielać tych świąt i tak oto nasi Dziadkowie, od 1981 roku świętują swój dzień oficjalnie zaraz po Babciach. 

Co podarować na prezent? 

Z pewnością najlepszym prezentem dla naszych cudownych dziadków jest po prostu nasz poświęcony czas. Nie ma nic lepszego od chwili spędzonej z osobami, którym na pewno bardzo dużo zawdzięczamy. To oni wspierali nas gdy byliśmy w powijakach i w późniejszych latach. Po części wychowywali nas wraz z rodzicami. 

Zrobiłam mały przegląd czym możesz ich obdarować. 

1. Miód. 

Jest to produkt, z którego na pewno ucieszy się każda osoba. Miody maja różne właściwości w zależności od tego jaki nektar pozbierały pszczółki. 

Miód wielokwiatowy - jest najbardziej uniwersalnym miodem i może być stosowany przez każdą osobę. Przeciwdziała anemii, wzmacnia serce i naczynia krwionośne. Uznawany jest za naturalny antybiotyk przeciwdziałający wirusom, bakteriom a także grzybom. 

Miód akacjowy - ze względu na swój niski indeks glikemiczny jest idealnym miodem dla osób z cukrzycą. Łagodzi problemy z układem trawienia takie jak zgaga, refluks, regeneruje błonę śluzową żołądka także wspomaga leczenie wrzodów żołądka i dwunastnicy. 

Miód lipowy - ma właściwości przeciwzapalne i antybakteryjne. Idealnie nadaje się przy częstych infekcjach górnych dróg oddechowych. Łagodzi kaszel, wspiera układ odpornościowy i jest bardzo pomocny w chorobach płuc. 

Miód rzepakowy - z pewnością przyda się osobom z chorobami układu krążenia. Wzmacnia serce, umysł, hamuje miażdżycę a także regeneruje wątrobę. Ma także właściwości regenerujące stany zapalne żołądka a także pomaga w leczeniu wrzodów. 

Miód nawłociowy - reguluje pracę nerek i przeciwdziała zapaleniu pęcherza. Poprawia ukrwienie kończyn dolnych, zapobiega przerostowi prostaty, pozytywnie wpływa na układ trawienny a także na drogi żółciowe. 

2. Pulsoksymetr napalcowy. 

Jest to małych rozmiarów sprzęt, który bada istotne parametry życiowe takie jak poziom tętn a a także saturacje krwi. Czym jest saturacja? Najprościej mówiąc, jest to wskaźnik zawartości tlenu we krwi. Tętno wskazuje ilość uderzeń serca na minutę. Pulsoksymetr jest bardzo łatwy w obsłudze i na pewno Twoja Babcia czy Dziadek ucieszą się z takiego prezentu. 

3. Ciśnieniomierz. 

Ciśnieniomierz jest strzałem w dziesiątkę jeśli chodzi o prezent dla seniora. Osoby starsze są w większej grupie ryzyka jeśli chodzi o nadciśnienie a początkowo nie zawsze daje dodatkowe objawy. 

Mamy dwa rodzaje ciśnieniomierza; naramienny oraz nadgarstkowy. 

Ciśnieniomierz naramienny jest bardzo prosty w obsłudze, zazwyczaj posiada duży, przejrzysty ekran. Przy zakupie zwróć uwagę by miał funkcje zapisywania pomiarów a także wykrywanie arytmii serca. 

Ciśnieniomierze nadgarstkowe są trochę mniej dokładne, ale za to mają mniejsze gabaryty, dzięki temu urządzenie idealnie zmieści się do torebki czy torby podróżnej. 

4. Herbaty ziołowe. 

Herbata ziołowa z dodatkiem wierzbownicy - w szczególności polecana mężczyznom ze względu na korzystny wpływ na prostatę. Z pewnością przyda się naszym dziadkom. 

Herbata z pokrzywy - wspomaga krążenie żylne, zmniejsza uczucie zmęczonych i ciężkich nóg. Jest niezastąpiona przy infekcjach dróg moczowych, ze względu na swoje właściwości moczopędne. 

Herbata z głogiem - wspomaga pracę mięśnia sercowego oraz obniża ciśnienie. Przyczynia się do poprawy przepływu tlenu. Ma działanie antybakteryjne i przeciwzapalne. Przeciwskazaniem do picia naparu z głogu jest niskie ciśnienie. 

Herbata z miłorzębu - pomaga zachować pamięć, co dla seniorów jest bardzo istotne. Wpływa pozytywnie na krążenie obwodowe, dzięki temu wzmacnia także wzrok oraz słuch. 

5. Kijki do Nordic-Walking. 

A może namówisz swoją babcie lub dziadka na aktywność fizyczną? Może oboje zdecydują się na wspólne wyprawy z kijkami? Z pewnością nordic-walking będzie idealnym rozwiązaniem. Taka aktywność poprawi ich wydolność sercowo-oddechową. Odpowiednia technika jest w stanie zaangażować aż 90% mięśni w tym mięśnie ramion, barków, nóg i brzucha. Jest to świetny sposób na problemy z kręgosłupem, bowiem spacer jest najlepszym lekarstwem. Regularna aktywność pozytywnie wpłynie na obniżenie ciśnienia, cholesterolu a także poziom cukru. 

6. Filtr wody.

Jak już wiesz woda jest dla nas bardzo istotnym punktem w ciągu dnia. Musimy się nawadniać, by nasz organizm mógł dobrze funkcjonować. Wraz z wiekiem uczucie pragnienia wody maleje, dlatego powinniśmy tym bardziej zadbać o naszych seniorów pod tym względem. Odwodnienie starszych osób będzie powodowało liczne problemy zdrowotne, w tym pogorszenie koncentracji i pamięci, zwiększa się ryzyko chorób układu moczowego, nieprzyjemne zaparcia a także obciążenie serca oraz nerek. 

Seniorzy powinni zwracać uwagę na to, by pić wodę niskosodową - nie będzie to powodowało wzrostu ciśnienia tętniczego. Woda z zawartością magnezu oraz wapnia zapobiega osteoporozie a także skurczom mięśni. 

Wymienne filtry zapewniają dostęp do wody oczyszczonej z chloru, metali ciężkich, rdzy, kurzu, herbicydów, pestycydów, miedzi, sodu oraz ołowiu. Usuwa nieprzyjemny zapach i smak wody kranowej. 

Do wyboru mamy trzy sposoby na filtrowanie wody.

1. Filtr kuchenny - montowany pod zlewem, zapewnia stały dostęp do filtrowanej wody. Można używać taką wodę od razu do picia czy przygotowywania posiłków. 
2. Dzbanek filtrujący - jest to najtańszy i najprostszy sposób by przefiltrować wodę. Wystarczy zalać dzbanek wodą i poczekać na jej przefiltrowanie. 
3. Butelka z filtrem - bardzo praktyczna, można w każdej chwili mieć pod ręką zdrową, czystą wodę. Idealna na podróże, spacer, wyjście do lekarza a w szczególności podczas nordic-walkingu.

7. Opaska smartband. 

Nierzadko zdarza się ze nasi dziadkowie mieszkają sami, różne są sytuacje w życiu. Warto jednak zaopatrzyć ich w inteligentne urządzenia, które nie tylko mierzą tętno, ciśnienie krwi, ilość kroków czy spalone kalorie. Dzięki takiemu urządzeniu możesz z daleka sprawdzić czy u Twojej Babci lub Dziadka na pewno jest wszystko w porządku. 

Droższe urządzenia posiadają dodatkowe funkcje takie jak czujnik upadku, który powiadomi Cię jeśli wydarzyło się coś niebezpiecznego. 

Funkcja telefonu - umożliwi Ci rozmowę z babcia lub dziadkiem nawet jeśli nie mają przy sobie telefonu. 

Funkcja SOS - gdy babcia lub dziadek poczują się źle lub upadną, naciskając przycisk SOS, smartband wyśle do Ciebie natychmiast powiadomienie na telefon. W takich chwilach najważniejszy jest czas, będziesz mogła w porę zareagować i pomóc lub zadzwonić po pomoc medyczną. 

Funkcja GPS - wbudowany nadajnik będzie na bieżąco monitorował gdzie znajduje się senior. Będziesz w stanie w każdym momencie sprawdzić czy babcia lub dziadek na pewno są w domu 🙂 

Jak widzisz warto poszukać i sprawić naszym kochanym dziadkom prezent, który nie tylko ich ucieszy ale także zadba o ich zdrowie i bezpieczeństwo. Jednak pamiętaj, poświęcony dla nich czas jest najwspanialszym prezentem. Żaden nawet najdroższy prezent nie zastąpi Wam wspólnych chwil, które są ulotne. 

Naturalne sposoby na świąteczne problemy trawienne.

Święta już tuż, tuż... Każdy pieczołowicie przygotowuje się do najważniejszych dla nas Świąt. 

12 potraw wigilijnych, kolejne dni świąteczne pełne ciast, sałatek, pierogów, potraw z kapusty... Swoją drogą, kto tego nie lubi?  😊

Czas świąteczny łączy się z odpoczynkiem, rodzinnymi spotkaniami oraz.. nierzadko przejedzeniem 😊 Ciężko jest sobie odmówić tak wspaniałych potraw, tym bardziej, że przygotowanie ich wymaga czasu i wysiłku.

Niejedną osobę czeka jednak ból brzucha, wzdęcia, odbijanie i ogólny problem z trawieniem. 

Jak temu zapobiec, ewentualnie wspomóc się naturalnymi sposobami? Zadbaj o to wcześniej by pomóc sobie lub najbliższym. 

1. Poruszaj się. Krótki spacer pomoże strawić Ci zalegające w jelitach jedzenie, zmniejszy poziom cukru we krwi i wzdęcia po posiłku. Zapobiegniesz także dzięki temu refluksowi. 
2. Nawet jeśli chcesz spróbować wszystkie potrawy, wybieraj mniejsze porcje i staraj się jeść wolniej, by cieszyć się każdym kęsem. 
3. Pokarmy bogate w tłuszcze i węglowodany a zarazem ubogie w błonnik mogą prowadzić do zaparć. Odczuwamy wtedy problem z wypróżnieniem.
4. Staraj się zjeść porcję warzyw lub owoców. Pokarm zawierający błonnik to kolejny dobry pomysł, by zapobiec zaparciom. Błonnik zadba o zdrowy mikrobiom w Twoich jelitach. 
5. Nie jedz na siłę. Jeśli czujesz, że jesteś już pełna - odpuść. Nie warto nadwyrężać swojego układu trawiennego dla kolejnej porcji sernika 😉
6. Nawadniaj się. Odpowiednie nawodnienie między posiłkami pomoże w trawieniu i zapobiegnie zaleganiu jedzeniu.
7. Duża zawartość sodu w produktach powoduje zatrzymanie wody w organizmie, a to prowadzi do wzdęć. Zbyt dużo tłuszczu, także przyczynia się do bolesnych wzdęć. 

Szybka ściąga naturalnych produktów na lepsze trawienie :

• Rumianek  - poprawia trawienie i przepływ żółci w przewodach żółciowych. Pomocny przy zbyt dużym spożyciu tłustych potraw. Rumianek jest skuteczny przy problemach z refluksem. 
• Mięta - poradzi sobie ze skurczami przewodu pokarmowego w tym bólu brzucha po przejedzeniu. Umożliwia to przejście bolesnych gazów trawiennych. Wzmaga produkcję żółci oraz soków żołądkowych, dzięki temu lepiej trawimy. Warto wypić po obfitym posiłku. Jeśli borykasz się z refluksem żołądkowym, nie należy stosować mięty. 
• Imbir - napar wypity przed spożyciem posiłku łagodzi objawy niestrawności, w tym ból brzucha, wzdęcia, uczucie sytości, odbijanie i nudności. Wystarczą dwa plasterki imbiru zalać wrzącą wodą, po chwili można dodać odrobinę soku z cytryny oraz miód. 
• Kminek - zwiększając enzymy trawienne przyśpiesza ogólne trawienie pokarmów. Jest świetnym sposobem na strawienie tłuszczu. Polecam dodać kminek do potraw z kapustą - zapobiega to wzdęciom. Należy jednak uważać z ilością, może przynieść to odwrotny skutek. 
• Lukrecja - ma właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Spożywanie jej zmniejsza refluks żołądkowy, zgagę i ogólną niestrawność. Przy dłuższym stosowaniu pozytywnie wpływa na wrzody w układzie pokarmowym wywołane H.pylori. Lukrecja działa łagodząco ze względu na zwiększenie produkcji śluzu. 
• Gorczyca - ma działanie żółciopędne i żółciotwórcze, zapobiega wzdęciom a także wspomaga trawienie, szczególnie przy nieżycie żołądka i jelit. Gorczycę w nadmiernych ilościach powinny unikać kobiety w ciąży, osoby z cukrzycą oraz z chorobami nerek. 
• Koper włoski - ze względu na zawartość błonnika i właściwości przeciwzapalnych zapobiega lub redukuje ilość gazu w jelitach. Wspomaga zatem zniwelować nieprzyjemne dolegliwości związane ze wzdęciami. Łyżka suszonego kopru zawiera w sobie mniej więcej 2.3 g błonnika - dla porównania średnie jabłko zawiera około 4.4 g błonnika. Błonnik ma kluczowe znaczenie w zmniejszaniu wzdęć. 
• Kompot z suszu owocowego - jest naturalnym sposobem na zaparcia. Jest najlepszym sposobem na delikatne zadbanie o nasz układ trawienny i moim zdaniem powinien zdecydowanie częściej gościć w naszych domach, nie tylko w przypadku Wigilii. 
• Suszone śliwki - ze względu na zawartość błonnika rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego, śliwki suszone zasługują na szczególne uznanie. Błonnik nierozpuszczalny łagodzi zaparcia i i dba o regularne wypróżnianie natomiast błonnik rozpuszczalny pomaga łagodzić trawienie. Zjedzenie regularnie już dwóch suszonych śliwek znacząco poprawi nasze trawienie. Dobrym sposobem na zaparcia jest zalanie około 7 śliwek ciepła wodą i odstawienie na parę godzin, najlepiej na całą noc. Po tym czasie, jeśli masz blender, blendujemy wodę ze śliwkami. Jeżeli nie posiadasz blendera wystarczy wypić napar śliwkowy i zjeść namoczone śliwki. Nie polecam wychodzić wtedy z domu 😉 napar ma silne właściwości przeczyszczające. 

Oprócz tych sposobów, możesz sobie pomóc także masując brzuch. Delikatne masowanie ma działanie relaksujące, wystarczy nawet 5-10 minut delikatnego masażu by poczuć się lepiej. Pomaga to rozluźnić mięśnie brzucha a to z kolei wspomoże trawienie. 

Jak masować brzuch?

Krok 1. Możesz nałożyć odrobinkę oleju np. kokosowego lub innego jaki masz pod ręką.

Krok 2. Ogrzej delikatnie swoje dłonie poprzez pocieranie ich o siebie.

Krok 3. Zacznij od delikatnego pocierania brzucha dłońmi, zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

Krok 4. Masuj delikatnie od mostka w dół. Taką samą czynność powtórz z lewej i prawej strony brzucha, czyli od zakończenia żeber aż do kości miednicy. 

Krok 5. Kończąc powtórz krok pierwszy.    

Taki masaż nie powinien przekraczać 20 minut. 

Ogólnie masaż jest bezpieczny dla wszystkich osób, należy wykonywać go bardzo delikatnie i nie uciskać zbyt mocno. Powinny unikać go kobiety w ciąży. 

Wszyscy przygotowujemy się do świąt, jest to wspaniały czas dla każdego z nas. Warto przygotować się także od strony trawiennej, by nie martwić się jak przyjdzie ten nieprzyjemny moment. Proponuję kupić wcześniej herbatki ziołowe, mogą być także takie gotowe kompozycje ze sklepu spożywczego - mają świetne działanie jeśli chodzi o doraźne problemy trawienne. 

Może masz jakieś swoje sprawdzone sposoby na problemy trawienne? Podziel się koniecznie w komentarzu.

Życzę pyszności na święta i oby nikogo nic nie bolało z przejedzenia 😊

Źródła:

https://www.mdanderson.org/cancerwise/how-to-feel-better-after-overeating-during-the-holidays.h00-159623379.html

https://www.virtua.org/articles/how-to-bounce-back-from-holiday-overeating

https://mindfuleating.org.uk/10-tips-to-avoid-overeating-at-christmas/

https://www.healthline.com/health/digestive-health/chamomile-tea-acid-reflux#chamomile-for-reflux

https://www.mountsinai.org/health-library/herb/peppermint

https://www.healthline.com/nutrition/11-proven-benefits-of-ginger#11-health-benefits

https://www.healthline.com/nutrition/9-benefits-of-cumin#_noHeaderPrefixedContent

https://www.healthline.com/nutrition/licorice-root#benefits

https://www.researchgate.net/profile/Barbara-Sawicka-2/publication/264129502_Znaczenie_gorczycy_bialej_Sinapis_alba_2013_monografia/links/53cf9a8c0cf25dc05cfb0712/Znaczenie-gorczycy-bialej-Sinapis-alba-2013-monografia.pdf.?__cf_chl_tk=t90c04rGA_M6GoI3vdQFje2IMl02daOB7dp0lNo68hg-1734608504-1.0.1.1-5dltCA4LcN7VLi5M9us6ielDKnPgA0hr8a2ojvBZT2k

https://www.healthline.com/health/fennel-seeds-for-gas#benefits

https://ninamanolson.com/fruit-compote-natural-remedy-for-constipation/

https://www.webmd.com/diet/prunes-health-benefits

https://www.healthline.com/health/stomach-massage#how-to

Trawienie - na czym polega i dlaczego jest dla Ciebie tak ważne?

Trawienie jest istotnym procesem w naszym życiu. Każdego dnia potrzebujemy składników pokarmowych z jedzenia i napojów by prawidłowo funkcjonować oraz zachować zdrowie.

Zastanawiałaś się może kiedyś, jak dokładnie wygląda cały proces trawienia pokarmów? Organizm możemy porównać do fascynującej maszyny. Składającej się z narządów, które współpracują nawzajem dostarczają nam energii.

Podczas jedzenia, zaraz po rozgryzieniu w ustach rozpoczyna się pierwszy etap. Znasz to uczucie jak ślinka cieknie na widok pysznego pączka, prawda? 🥰 To ślinianki wytwarzają śluz, potrafią wytworzyć około 1,5 litra śliny na dobę. Ślinianki przyuszne produkują ślinę surowiczą, zawierającą w sobie enzym amylazę trawiący wielocukry. Ślinianki podjęzykowe tworzą ślinę śluzową, która zawiera w sobie mucynę, ułatwiającą łykanie pokarmu. 

Z ust pokarm trafia do żołądka. Pod wpływem wydzielanego soku żołądkowego zachodzi wstępne trawienie. Pokarm w żołądku zostaje zmieniony w miazgę. 

Sok żołądkowy - inaczej kwas żołądkowy - jest przezroczystą substancją wydzielaną przez gruczoły trawienne błony śluzowej żołądka. W skład soku wchodzą enzymy trawienne ( pepsyna, podpuszczka i lipaza), kwas solny, woda, śluz oraz sole mineralne. Żołądek potrafi wytworzyć około 1,5 litra dziennie soku żołądkowego.

Jak możesz sobie wyobrazić, sok trawienny w żołądku jest bardzo kwaśny. Jego pH wynosi 1-2  i jest niewiele mniej kwaśny od.. kwasu akumulatorowego 😲 ( pH kwasu akumulatorowego jest na poziomie 1). Kwas żołądkowy spokojnie poradzi sobie z trawieniem nawet kości 😲

Zadaniem soku żołądkowego jest odkażanie połkniętego pokarmu, pobudzenie mięśni do skurczów oraz pobudza pepsynogen, który uwalnia enzym pepsynę. Pepsyna jest bardzo ważnym enzymem, który rozkłada białka z pożywienia. Podpuszczka ma za zadanie rozkładać białko mleczne - czyli kazeinę. 
Po połączeniu wapnia z białkiem i podpuszczką powstaje serniczek 😊 (taki proces zachodzi jednak tylko u dzieci do lat trzech ). Lipaza natomiast zajmuje się trawieniem tłuszczów. Po całym tym procesie, miazga pokarmowa zostaje przesunięta do jelita cienkiego.

Potocznie zwane jelita dzielą się na cienkie i grube. 

Jelito cienkie jest głównym i najdłuższym narządem trawiennym. To tam zachodzi także proces wchłaniania. Nazywamy go jelitem cienkim ze względu na średnicę, która wynosi około 2,54 cm.  

Składa się z trzech części - dwunastnicy, jelita czczego oraz z jelita krętego. Jego długość może wynosić nawet około 5 metrów. To w tym miejscu rozpoczyna się główne trawienie. Ma za zadanie strawić i wchłonąć najważniejsze dla nas substancje. 

Błona jelita cienkiego jest pofałdowana i wyścielona kosmkami jelitowymi. Są to cienkie wypustki błony śluzowej (wyglądem przypominające palce) o wysokości od 0,5 do 1,5 mm. Jest ich tak dużo, że tworzą jakby aksamitną powierzchnię jelita. To one absorbują i transportują składniki odżywcze.   

Dwunastnica jest pierwszym a także najkrótszym odcinkiem jelita cienkiego. Nie przekracza zazwyczaj 25cm. Po dostaniu się do jelita białka i tłuszczu zostaje uwalniany hormon cholecystokinina, który pobudza wątrobę, pęcherzyk żółciowy i trzustkę. Następnie po uwolnieniu żółci i soku trzustkowego rozpoczyna się kolejne trawienie a także wchłanianie do krwiobiegu składników odżywczych ( białek, tłuszczy, węglowodanów a także wody). 

W dwunastnicy wchłaniane są witaminy takie jak : witamina A, D, E i K. 

Aby strawić pokarm w dwunastnicy i wchłonąć potrzebne nam substancje odżywcze, zostaje wydzielony hormon sekretyna, który ma za zadanie obniżyć kwaśne środowisko. Dzięki temu nasze jelita nie uszkadzają się od kwasu żołądkowego. 

Poprzez skurcze dwunastnicy - tzw. ruchy perystaltyczne - resztki pokarmu który się nie wchłonie w dwunastnicy, przedostaje się do kolejnej części jelit. 

Jelito czcze zajmuje się szybkim transportowaniem pokarmu do jelita krętego. W dalszym ciągu trawi oraz wchłaniania witaminy, minerały, białka, tłuszcze, węglowodany oraz wodę.

Ostatnim oraz najdłuższym odcinkiem jelita cienkiego jest jelito kręte. Przenosi odpady żywnościowe do jelita grubego. Z powodu rozmiaru to tutaj pokarm spędza najwięcej czasu. Jelito kręte jest szczególnie odpowiedzialne za wchłanianie witaminy B12. Wyściółka jelita krętego jest mniej przepuszczalna niż jelita czczego. 

W tym momencie nasze jelito przetrawiło i wchłonęło wszystkie najważniejsze dla przeżycia składniki - białka, węglowodany, tłuszcze, witaminy, minerały i bardzo istotna woda. Co następuje dalej? 

Cały odcinek jelita cienkiego wraz z żołądkiem, wątrobą i trzustką pracował na pełnych obrotach by pozyskać z pokarmu to co najważniejsze. Resztki pokarmowe trafiają wraz z wodą do jelita grubego. 

Jelito grube składa się z jelita ślepego z wyrostkiem robaczkowym, okrężnicy i odbytu. Osiąga około 130-150 cm długości a także w przybliżeniu około 8 cm średnicy. Jego zadaniem jest wydalenie resztek pokarmu z naszego organizmu ( kał ) oraz oddawanie moczu. 

Błona śluzowa jelita grubego nie posiada kosmków. Jej powierzchnia jest gładka i składa się z gruczołów, które wytwarzają śluz. 

Udział jelita grubego w trawieniu jest niewielki. Enzymy z jelita cienkiego przedostają się z miazgą pokarmową do jelita grubego. To tutaj rozpoczyna się proces gnilny niestrawionych resztek białka za pomocą bakterii. Rozpoczyna się wchłanianie aminokwasów, elektrolitów ( sód i potas) , witamin oraz wody. Jelito grube zawiera w sobie także bakterie fermentacyjne, które rozkładają błonnik na glukozę. Produkowane są także witaminy z grupy B. Podczas zwrotnego wchłaniania wody następuje zagęszczenie niestrawionych składników oraz powstawanie kału. Śluz wytwarzany przez komórki kubkowe błony śluzowej zlepia resztki pokarmowe. Kolejnym etapem jest wydalenie ich z organizmu. 

Jeśli dotarłaś do końca bardzo Ci dziękuję za poświęcony czas a zarazem gratuluję, ponieważ już wiesz na czym polega trawienie. Poznanie sposobu jak działają poszczególne organy i jak są złożone, pomogą Ci w zrozumieniu w przyszłości od czego zależne jest zdrowie. 

Pozdrawiam.