Choroby autoimmunologiczne - dlaczego Twój układ odpornościowy atakuje sam siebie?

Na czym polegają choroby autoimmunologiczne? I czy faktycznie jest tak, że organizm atakuje sam siebie? Niestety dzieje się tak w momencie gdy system odpornościowy zaczyna działać nadaktywnie. O układzie odpornościowym pisałam też tu. 

System immunologiczny produkuje białka - przeciwciała - które ochraniają przed wirusami, bakteriami, toksynami.  

Choroby autoimmunologiczne mogą dotknąć każdą osobę, jednak prawie 80% chorych stanowią kobiety. 

Jeśli chorujesz na chorobę autoimmunologiczną, Twój układ odpornościowy nie rozpoznaje zdrowych tkanek. Zamiast niszczyć potencjalne antygeny, zaczyna niszczyć Twoje zdrowe komórki.

Kiedy wirus/bakteria dostanie się do Twojego organizmu, zostaje uruchamiana odpowiedź immunologiczna. Limfocyty i komórki odpornościowe wywołują stan zapalny. 

Limfocyty T - rodzaj krwinek białych, odpowiedzialnych za odporność komórkową (wrodzoną, bezpośrednią) - wytwarzają przeciwciała IgA, IgG oraz IgE. Limfocyty T aktywują się w grasicy. Zawartość limfocytów T w naszym organizmie wynosi 80%. Mają za za zadanie eliminować komórki chore oraz rakowe. Chronią nas codziennie przed infekcjami spowodowanymi patogenami. To one kierują odpowiedzią immunologiczną.

Limfocyty B -  komórki dojrzewają w szpiku kostnym, odpowiadają za odporność humoralną (nabytą, pośrednią). Aktywacja limfocytów B zachodzi w narządach limfatycznych, czyli w śledzionie i węzłach chłonnych. Ich zawartość w organizmie wynosi 20%. Potrafią wykryć antygeny zawarte w wirusach czy bakteriach, po czym produkują komórki plazmatyczne. Te natomiast w odpowiedzi na wroga wytwarzają immunoglobuliny  - przeciwciała - które zostają wysyłane w miejsce zakażenia. Komórki B dzielą się jeszcze na komórki z pamięcią. Mogą krążyć w organizmie latami, zapamiętując antygeny napotkanych patogenów. Po rozpoznaniu szkodliwej komórki wywołują silniejszą odpowiedź immunologiczną.   

Gdy komórki układu odpornościowego przestają działać prawidłowo, nie są w stanie rozpoznać szkodliwych komórek. Nie są zdolne do rozpoznawania białek obcych od swoich, w efekcie organizm zaczyna niszczyć sam siebie. Zaczyna produkować przeciwciała, które następnie atakują zdrowe komórki, tkanki i narządy. W prostym tłumaczeniu Twój organizm jest w ciągłym stanie zapalnym. 

Objawami chorób autoimmunologicznych są zmiany skórne, codzienne zmęczenie, nagła utrata lub przybieranie na wadze, podwyższona temperatura ciała, problemy ze strony układu pokarmowego, bóle bez określonej przyczyny.

Znanych jest ponad 80 rodzajów chorób autoimmunologicznych. Najbardziej znane z nich to :

• Reumatoidalne Zapalenie Stawów RZS
• Toczeń rumieniowaty 
• Choroba zapalna jelit
• Stwardnienie rozsiane
• Cukrzyca typu 1
• Zespół Guillaina-Barre'a
• Łuszczyca
• Choroba Gravesa 
• Zapalenie tarczycy Hashimoto

Jakie są czynniki wpływające na rozwój chorób autoimmunologicznych?

• płeć, w 80% przeważają kobiety,
• geny,
• istniejące już stany zapalne (celiakia, Hashimoto),
• nadwaga,
• dysbioza jelitowa,
• palenie papierosów,
• toksyny,
• leki,
• niektóre infekcje wirusowe ( np., wirus Epsteina-Barra EBV) 

Lekarze ani naukowcy nie są w stanie jednoznacznie określić dlaczego dochodzi do rozwoju tych schorzeń oraz z jakiego powodu kobiety cierpią na nie częściej. Według wielu teorii, czynnikiem zwiększającym podatność u kobiet są hormony w czasie rozrodczym. Nie jest to jedyny czynnik. Wpływ mają także geny czy środowisko. Jednakże, nawet mając w rodzinie osobę chorującą na jakąkolwiek chorobę autoimmunologiczną, nie znaczy że Ty też na nią zachorujesz. Według naukowców "geny są ważne, ale to nie wszystko by rozwinęła się choroba". 

Co możesz zrobić by zapobiegać chorobom autoimmunologicznym?

• stosuj dietę bogatą w składniki odżywcze
• unikaj przetworzonej żywności
• regularnie uprawiaj aktywność fizyczną
• zwracaj uwagę na przyjmowane leki i ich skutki uboczne
• unikaj toksyn 
• ogranicz stres
• zadbaj o jelita 

Musisz pamiętać o tym, że odporność zaczyna się w przewodzie pokarmowym. 70% układu odpornościowego znajduje się w jelitach. Tak więc odżywianie jest kluczową kwestią. Nie bez powodu mówi się, że jesteś tym co jesz. Nawet jeśli chorujesz na którąś z chorób autoimmunologicznych, Twoje codzienne wybory żywieniowe mogą zaostrzyć stan zapalny w organizmie lub złagodzić objawy. 

Źródła:

https://www.webmd.com/a-to-z-guides/autoimmune-diseases

https://www.niehs.nih.gov/health/topics/conditions/autoimmune

https://www.hopkinsmedicine.org/health/wellness-and-prevention/autoimmune-disease-why-is-my-immune-system-attacking-itself

https://en.wikipedia.org/wiki/B_cell

https://microbenotes.com/b-cell-b-lymphocyte/

https://www.autoimmuneinstitute.org/7-ad-risk-factors/

Disclaimer: nie jestem lekarzem. Stworzyłam tego bloga w celu informacyjnym, by dzielić się wiedzą i badaniami naukowymi. Treści zawarte na tej stronie nie są poradą medyczną. Jeśli cierpisz na jakąś chorobę, bierzesz leki, jesteś w ciąży lub karmisz piersią skontaktuj się z wykwalifikowanym pracownikiem służby zdrowia w celu porady lekarskiej.