Magnez - rola w organizmie, skutki niedoboru, najlepsze źródła i suplementy.

Czym jest magnez i jaką rolę pełni w organizmie? 

Magnez jest minerałem występującym w naszym organizmie. Odpowiada między innymi za syntezę białek, kontrolę poziomu glukozy we krwi, reguluje ciśnienie krwi, dzięki niemu mamy energię, poprawia wchłanianie witaminy D3, cynku i witaminy B12, przyczynia się do rozwoju kości, jest niezbędny do syntezy DNA, transportuje jony wapnia i potasu przez błony komórkowe co ma wpływ na przewodzenie impulsów nerwowych, skurczu mięśni a także prawidłowy rytm serca. Pomaga rozluźnić naczynia krwionośne, poprawia jakość snu i reguluje poziom hormonów.

To tylko kilka wymienionych przeze mnie funkcji jakie spełnia magnez w naszym organizmie. Nie ulega wątpliwości, że minerał ten jest niezbędny dla naszego zdrowia.

Organizm dorosłej osoby zawiera w sobie około 25g magnezu. Najwięcej, bo aż 50-60% minerału znajduje się w kościach, 20% jest w mięśniach, reszta znajduje się w tkankach takich jak nerki, wątroba czy jelita. W surowicy krwi znajduje się około 1% całkowitego jego poziomu. Normalne stężenie magnezu w surowicy wynosi od 0,65 do 1,2 milimoli (mmol)/l. Najważniejszym organem, który kontroluje magnez są nerki, to one wydalają każdego dnia około 120 mg. Ciekawostką jest fakt, że przy niskim stężeniu magnezu nasze nerki ograniczają wydalanie go z organizmu, tak by nie dopuścić do bardzo poważnych niedoborów. 

Poniżej przedstawiam infografikę, która łatwo zobrazuje jakie normy spożycia magnezu przypisane są do poszczególnych grup osób. 

Jakie są objawy niedoboru magnezu?

Jak pokazują badania, wiele z nas doświadczyło nie raz jego niedobór. Wczesne objawy niedoboru mogą objawiać się przykładowo utratą apetytu czy osłabieniem. Następnie występują drętwienia rąk czy nóg, mrowienia języka lub wargi. Skurcze mięśni a także powieki, nieprawidłowy rytm pracy serca oraz skurcze naczyń wieńcowych. Do typowych objawów można zaliczyć także problemy ze snem lub zmęczenie nawet po całej przespanej nocy.

Niski poziom magnezu utrzymujący się dłuższy czas może sprzyjać w przyszłości takim chorobom jak:

• nadciśnienie, 
• choroby układu krążenia,
• cukrzyca typu 2,
• osteoporoza,
• migrena.

W bardzo ciężkich niedoborach magnezu dochodzi do hipokalcemii lub hipokaliemii - niedobór wapnia i potasu. 

Badania przeprowadzone w Holandii na 7664 osobach dorosłych w przedziale wiekowym od 20 do 75 lat, które nie chorowały na choroby serca, pokazało, że niski poziom wydalania magnezu z moczem (co oznacza niski poziom magnezu w organizmie) przyczyniało się do wzrostu ryzyka choroby niedokrwiennej serca. Natomiast wyższy poziom magnezu w surowicy były związane z niższym ryzykiem zachorowań na choroby sercowo-naczyniowe.

Spożywanie minimum 250mg magnezu dziennie zmniejsza ryzyko chorób serca spowodowanych zmniejszonym dopływem krwi do mięśnia sercowego a także zmniejsza ryzyko udaru niedokrwiennego. 

Kto jest najbardziej narażony na niedobór magnezu?

• osoby z chorobami układu pokarmowego - choroba Leśniowskiego-Crohna, celiakia, stany zapalne jelit, przewlekłe biegunki, resekcja jelita cienkiego, w którym występuje wchłanianie magnezu,
• osoby z cukrzycą typu 2 lub z insulinoopornością - zwiększony poziom glukozy w nerkach powodują większe wydalanie magnezu wraz z moczem,
• osoby uzależnione od alkoholu - występujący niedobór spowodowany jest niedożywieniem, częste problemy żołądkowo-jelitowe, wymioty i biegunki które swoje źródło mają źle funkcjonującej trzustce, problemy z nerkami, niedobór witaminy D - to wszystko powoduje niedobór magnezu. 

Co jeśli przedawkujesz magnez? 

Jeśli chodzi o magnez z pożywienia nie jest on tak niebezpieczny dla naszego zdrowia jak nadmiar suplementów diety. W przypadku nadmiaru w pożywienia, nerki wydalą nadmiar razem z moczem, lecz przedawkowanie suplementów może zakończyć się biegunkami, nudnościami czy skurczami brzucha. Do najczęściej zgłaszanych form magnezu, które spowodowały przedawkowanie należą węglan magnezu, chlorek, glukonian i tlenek magnezu.

Objawami przedawkowania może być niedociśnienie, wymioty, zaczerwienienie twarzy, zatrzymanie moczu, niedrożność jelit, depresja, osłabienie mięśni, trudności w oddychaniu, nieregularne bicie serca oraz zatrzymanie akcji serca. 

W jakich produktach jest najwięcej magnezu?

Jaki magnez wybrać? 

Na rynku mamy dostęp do takiej formy magnezu jak:

• cytrynian magnezu - łatwo przyswajalny, posiada wysoką biodostępność, organiczna forma magnezu, poprawia wydolność fizyczną. Ma działanie lekko przeczyszczające co jest dobre dla osób z zaparciami, niekoniecznie dla osób z problemami układu pokarmowego. 
• taurynian magnezu - kolejna organiczna forma magnezu, co sprzyja wchłanianiu, tauryna wspiera zdrowie serca, działa antyoksydacyjnie oraz przeciwzapalnie, redukuje stres i lęk. Może powodować senność, dlatego lepiej stosować go na noc.
• treonian magnezu - łatwo przyswajalna, organiczna forma, wspierająca dodatkowo pamięć, koncentrację a także funkcje poznawcze. Wspiera regenerację a także obniża poziom stresu. 
• chlorek magnezu - zazwyczaj duża dawka, która szybko się przyswaja co jest bardzo dobre dla osób z problemami jelitowymi, niestety ma mniejszą wchłanialność w stosunku do form organicznych. 
• tlenek magnezu - jest najpopularniejszą formą magnezu w suplementach diety, posiada dużą zawartość minerału, niestety z gorszą biodostępnością. Natomiast posiada funkcję neutralizowania soku żołądkowego, dzięki czemu zmniejsza zgagę. 

Co sprzyja wchłanianiu magnezu?

Produkty bogate w błonnik pokarmowy, laktozę oraz witamina B6 pozytywnie wpływają na wchłanianie magnezu. 

Co wypłukuje magnez z organizmu?

Bez wątpienia pierwszym czynnikiem który wypłukuje w większej ilości magnez są kawa, herbata i napary ziołowe. Kolejnym czynnikiem wypłukującym magnez będą napoje gazowane, zawierające fosforany i kwas fosforowy. A także leki takie jak antybiotyki, leki nasenne, przeciwbólowe, uspokajające czy suplementy diety zawierające w sobie wapń lub fosfor, które są antagonistami magnezu. 

Na ilość magnezu w organizmie wypływa też stres, przemęczenie, biegunki i wymioty występujące podczas infekcji. 

Interakcje magnezu z innymi lekami.

Pamiętaj, by nie łączyć tych leków z magnezem:

• antybiotyki (tetracyklina,cyprofloksacyna) - magnez obniża ich działanie,
• inhibitory pompy protonowej IPP - same w sobie obniżają poziom kwasu żołądkowego, magnez ma podobne działanie,
• leki przeciwbólowe i przeciwzapalne - kwas acetylosalicylowy w połączeniu z magnezem obniży działanie leków,
• leki na nadciśnienie z kaptoprilem - obniżone działanie,
• leki nasercowe i moczopędne - zwiększają wydalanie magnezu,
• leki przeciwzakrzepowe z warfaryną - magnez obniża ich skuteczność,
• leki neurologiczne - w połączeniu z magnezem mogą wystąpić skutki uboczne,
• żelazo i wapń - magnez obniża ich wchłanianie.

Źródła:

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20736141/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23485414/

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1864954/

https://ods.od.nih.gov/factsheets/Magnesium-HealthProfessional/

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6683096/

https://health.unl.edu/8-magnesium-deficiency-symptoms-and-9-high-magnesium-foods/

https://www.medicalnewstoday.com/articles/322191#summary

Disclaimer: nie jestem lekarzem. Stworzyłam tego bloga w celu informacyjnym, by dzielić się wiedzą i badaniami naukowymi. Treści zawarte na tej stronie nie są poradą medyczną. Jeśli cierpisz na jakąś chorobę, bierzesz leki, jesteś w ciąży lub karmisz piersią skontaktuj się z wykwalifikowanym pracownikiem służby zdrowia w celu porady lekarskiej.